Otizmli çocuğu kaynaştırma öğrencisi olan bir veli, oğlunun sürekli kendisine şu soruyu yönelttiğini söylüyor:
“Akran zorbalığını önlemek için okula dilekçe vereceğini söylemiştin, yazdın mı?”

Okullarda Kırılamayan Direnç

Otizm alanında çalışan dernekler, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da eğitim hakkı ihlalleriyle dolu dosyalarla uğraştı. Yasal güvenceye rağmen, uygulamada pek çok sorun devam ediyor:

• Kaynaştırma öğrencilerinin okul yönetimlerince benimsenmemesi,

• RAM raporlarına yapılan itirazlar,

• Özel eğitim sınıfı açılma taleplerinin reddi,

• Alan öğretmeni yetersizliği,

• Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlarının (BEP) kopyala–yapıştır uygulanması.

Türkiye Otizm Meclisi (TOM) ve sivil toplum kuruluşlarının yıllardır süren çabalarına rağmen bu sorunlar hâlâ çözüme kavuşmuş değil.

Etik Yönergesi Çare Olur mu?

2025-2026 eğitim yılı bugün başladı. Panolar, neşeli çocuk fotoğraflarıyla süslenmiş; veliler günlerdir okul alışverişi telaşında. Ancak bazı aileler için bu dönem, heyecan değil endişe anlamına geliyor.

Bu yılki tek olumlu gelişme, Haziran 2025’te yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Etik Yönergesi oldu. Yönerge, özel eğitim hizmetlerinde etik ilkeleri belirliyor ve personelin uyması gereken usul ve esasları düzenliyor.

Ancak veliler, bu düzenlemenin pratikte ne kadar etkili olacağını sorguluyor. Bir veli şu soruyu yöneltiyor:
“Bu yönergeden kaç okul müdürü ve öğretmen haberdar? Kaçı okudu, benimsedi, özümseyerek uygulayacak? 2025-2026 eğitim yılında göreceğiz.”

TOM’dan Sosyal Medya Kampanyası

Yeni eğitim yılı başlamadan üç gün önce, Türkiye Otizm Meclisi (TOM) sosyal medyada bir kampanya başlattı. Türkiye genelinde 102 üyesi bulunan TOM, otizmli çocukların eğitim hakkı ihlallerine dikkat çekmeyi amaçlıyor.

Kampanya, Eylül ayı boyunca devam edecek. TOM, Milli Eğitim Bakanlığı ile her yıl yaşanan sorunları paylaşsa da somut çözümler konusunda ilerleme kaydedilemediğini vurguluyor.

TOM, kamuoyuna şu çağrıyı yapıyor:
“2 Nisan Otizm Farkındalık Günü’nde sadece kalp emojileri paylaşmak yerine, otizmli çocukların eğitim hakkı için yürütülen kampanyalara destek olun.”

“Otizmlilerin Eğitim Hakkını Konuşalım”

Yeni eğitim yılına girerken çağrı net:
Okul müdürleri, öğretmenler, veliler ve öğrenciler… Gelin, okul zili çalarken otizmlilerin eğitim hakkını konuşalım.